چگونه انتقاد سازنده کنیم؟ ۶ نکته مفید برای انتقاد سازنده

مردم از اینکه به آنها کمکی شود بدشان نمی آيد٬ اگر پیشنهاد کمک به روش صحیحی ارايه شود.

 

آیا تا بحال شده شما پیشنهادی بدهید ولی کسی به آن اهمیت ندهد؟

آیا تا بحال شده که انتقادی کنید ولی طرف اصلا متوجه نشود؟

آیا تا بحال شده که بخواهید یک پیشنهاد سازنده ای را ارايه کنید ولی از گفتن آن صرف نظر کرده باشید آن هم صرفا به این خاطر که نمی دانستید چطور منظور خود را برسانید؟

در نوشته ی امروز در ارتباط چگونگی انجام انتقاد سازنده صحبت می کنیم.

۱. تفاوت بین انتقاد سازنده و انتقاد مخرب چیست؟

انتقاد سازنده باعث تشویق و رشد شخص می شود در صورتی که در انتقاد مخرب شخص محکوم و دلسرد می شود.

۲. از مدل ساندویچی برای انتقاد کردن استفاده کنید.

مدل ساندویچی از مدل های محبوب انتقاد کردن است.

از این مدل در محیط هایی می توانیم استفاده کنیم که حس همدلی و همکاری وجود دارد.

حالا این مدل ساندویچی چی هست؟

به یک ساندویچ نگاه کنید. شامل سه لایه است: ۱. نان روی مواد ساندویچ ۲. محتویات ساندویچ ۳. نان پایین ساندویچ (دو لایه نان و محتویات آن)

نان ها را موارد مثبت در نظر بگیرید و محتویات آن را مواردی که شخص باید از آنها پرهیز کند و یا نقاط ضعفی هستند که باید شخص در آن رشد کند.

در این روش

الف. ابتدا در مورد نقاط قوت و مثبت و مواردی که در ارتباط با شخص دوست داریم صحبت می کنیم

ب. سپس٬ آماده ی انتقاد می شویم – در ارتباط با مواردی که که ما دوست نداریم یا شخص در آن جای پیشرفت دارد صحبت می کنیم.

ج. در انتها دوباره نکات مثبتی که در ابتدای بحث گفتیم را دوباره تکرار می کنیم.

همچنین می توانیم در ارتباط با دستاوردهای مثبتی که می شود از بحث بدست آورد گفتگو کنیم.

انتقاد کردن به روش ساندویچی بسیار موثر است خصوصا برای استفاده با افرادی که آنها را خیلی خوب نمی شناسیم.

۳. در انتقاد کردن بر موضوع تمرکز کنید تا شخص

در زمان انتقاد کردن٬ تمرکز شما روی موقعیت و وضعیت موجود باشد نه شخص.

به عنوان مثال شما می خواهید در مورد لباس و پوشش شخصی انتقاد کنید.

مثال بد:

شما خیلی لباس های از مد افتاده می پوشید. مثل اینکه لباس های مامان بزرگت رو پوشیدی. این چیه آخه

شاید هم با نیت خوب گفته باشید ولی به هیچ وجه انتقاد سازنده ای نیست..

حمله به شخص است٬ انگار که مشکل کار او هست.

مثال خوب:

فکر می کنم٬چند بار دیدم لباسی پوشیدی که رنگش خیلی به روز نبود.

شاید اصلا لباس بدی نباشه ها ولی آدم رو یکم پیر نشون می ده

گفته های بالا در ارتباط با شخص نیست٬ بلکه در ارتباط با لباس داشتیم صحبت می کردیم.

۴. بازخورد خود را واضح بیان کنید.

چهارمین نکته برای انجام انتقاد سازنده بیان بازخورد به شکل واضح می باشد.

من بازخوردهایی در ارتباط با دوره ای که برگزار کرده بودم گرفتم.

و به این نتیجه رسیدم زمانی که بازخوردهایی مشخص هستند کارایی بهتری دارند و قابلیت عمل کردن به آن وجود دارد.

نامشخص: علی جان٬ میشه چند تا مقاله در مورد ارتباطات بنویسی

مشخص: نمی دونم که پیشنهاد من رو قبول می کنی یا نه ولی تو اولین فرصت می خواهم که در ارتباط با صحبت در جمع مطالبی رو بهم بگویی.

بازخورد و مثال اولی بسیار گسترده است (ارتباطات)‌ و عمومیت زیادی دارد.

نوشتن یکسری مقاله در مورد ارتباطاتات نتیجه ی خوبی شاید عاید ما نکند.

اما وقتی می گوییم سخنرانی در جمع یک موضوع مشخص و خاص است.

۵. در مورد کارهایی که قابلیت اجرا شدن دارند صحبت کنید.

خلاصه انتقاد کردن و بازخورد دادن این است که به شخص کمک کنیم تا رشد کند.

بنابراین باید در موردی صحبت کنیم که شخص توانایی انجام و تغییر آن را دارد.

نه اینکه خارج از حیطه ی کنترل او باشد.

انتقاد در مورد گزینه ی اول باعث رشد شخص خواهد شد و سازنده است.

در مورد دومی انتقاد فقط باعث می شود طرف احساس بدی داشته باشد. زیرا شخص نمی تواند هیچ کاری در ارتباط با آن انجام دهد.

به عنوان مثال دوست شما در مسابقه ی خوانندگی شرکت کرده است و در مرحله ی نیمه نهایی قرار گرفته است از شما نظر می خواهد که در مورد اجرایش انتقاد کنید.

اگر در مورد زیر و بالا و بم بودن صدایش انتقاد کنید و بازخورد دهید سازنده است و می تواند خود را بسازد.

ولی زمانی که به او می گویید جنس صدایش خوب نیست و باید عوضش کند از عهده او خارج است و تنها حال او بد می شود و باعث تخریب و دلسردی اش می گردد.

۶. در انتقاد کردن فرضیه بافی نکنید.

نکته ی آخر اینکه وقتی می خواهید انتقاد سازنده داشته باشید در مورد حقایق و چیزهایی که می دانید صحبت کنید نه فرضیات خودتان.

فرضیات نه تنها باعث می شود که شخص حالش بد شود بلکه وجهه شما را هم بد می کند خصوصا زمانی که فرضیه شما اشتباه از آب در بیاید.

به مثال های پایین دقت کنید.

انتقاد: سخنرانی حد متوسط بود. سخنران به نظر می آمد که دست و پاچه شده باشد و قدرت مدیریت مخاطبان را نداشت.

فرضیه: سخنران هیچ وقت در جلو جمع صحبت نکرده است. (شاید اصلا هیچ وقت صحیح نباشه)