هنر نه گفتن.

چطور نه بگوییم؟

تا به حال چند بار پیش آمده است که به این دلیل که نتوانستید در شرایطی نه بگویید به دردسر افتاده اید و خودتان را سرزنش کرده اید؟
خیلی از ما دوست نداریم افراد دور و برمان به ما بگویند که آدم بداخلاق و لج بازی هستیم.

به همین خاطر فکر می کنیم که بهتر است همیشه به افراد <بله> بگوییم.

حتی زمانی که در  دلمان داریم داد می زنیم که “نه” ناگهان می گوییم “بله” و سعی هم می کنیم که قبول نکنیم ولی فایده ای ندارد.

این اتفاق همیشه و همیشه می افتد و باعث به وجود آمدن دردسرهایی برای ما می شود.

چرا ما اغلب اوقات بله می گوییم  و قدرت نه گفتن را نداریم؟

قسمتی از این ماجرا برمی گردد به زمان کودکی مان وقتی که بزرگترمان از ما می خواست که کاری انجام دهیم و ما تصور می کردیم حتما باید بله بگوییم.
بخش دیگر این ماجرا برمی گردد به اینکه دوستان ما می خواستند که با آن ها هم بازی شویم و بخاطر ترس از دست دادن بازی و دوستانمان همیشه بله می گفتیم و سال ها گذشت و ما فکر کردیم که باید به هر درخواستی بله بگوییم.

در حال حاضر ما بله را به این دلیل می گوییم که نمی خواهیم افراد را ناامید کنیم و یا از خودمان برنجانیم.

ودر نهایت نسبت به خود حس بدی نداشته باشیم.
همچنین در بسیاری از مواقع افراد بخاطر ترس از دادن موقعیتی به واسطه نه گفتن یا ترس از نزاع با خیلی ها به خود جرات نه گفتن را نمی دهند.

در صورتی که اگر بدانیم چطور نه بگوییم هیچ مورد از موارد بالا را تجربه نخواهیم کرد.
آیا راهی وجود دارد که ما بتوانیم بدون اینکه احساس بدی داشته باشیم به درخواست ها نه بگوییم؟
مسلما راه های زیادی وجود دارد که به درخواست های غیر معقول یا درخواست هایی که ما دوست نداریم نه بگوییم.

در پایین مواردی بیان شده است که به ما کمک زیادی در مهارت نه گفتن خواهند کرد.

به نظر من بیایید اول ببینیم که چرا باید نه بگوییم؟

استیو جابز مؤسس کمپانی اپل می گوید:
من به خیلی از کارهایی که نکرده ام به اندازه ی کارهایی که کرده ام٬ افتخار می کنم. نوآوری یعنی نه گفتن به هزار چیز.

گفته می شود که ۹۹ درصد افراد موفق به شرایط و درخواست ها نه می گویند.

از این طریق زمان بسیار زیادی برای پیشرفت بدست می آورند٬ خود را درگیر کارهایی که برای آنها نفع ندارد نمیکنند.

با این اوصاف می توانیم بگوییم که دلیل موفقیت بسیاری از افراد موفق مهارت و قدرت نه گفتن به جای آنهاست.
یک نکته حائز اهمیت که در فرهنگ ما ایرانی ها بسیار مشاهده می شود بحث بله گفتن در زمانی است که یقین داریم نمی توانیم کاری برای طرف مقابلمان انجام دهیم.
به عنوان مثال وقتی آشنایی در اداره از ما درخواستی دارد که ما  می دانیم امکان پذیر نیست یا نمی خواهیم این کار را برای او انجام دهیم به او نه را نمی گوییم که آدم بدی به نظر نرسیم.

معمولا به او می گوییم “بزارید ببینم چه کاری میتونم انجام بدم، شما ۳ روز دیگه دوباره سر بزن.”
عموما گفتن این نوع جملات نه تنها کمکی به خوب جلوه دادن ما نخواهد کرد بلکه طرف مقابل از اینکه شاید می توانستید برای او کاری انجام دهید ولی انجام نداده اید از شما گله مند شود و شما آدم بدی به نظر برسید.

بهترین کاری که می توانیم انجام دهیم گفتن نه و دلیل آن می باشد.

 
در چه شرایطی باید نه بگوییم؟

۱- زمانی که وقت ما را می گیرد
دیروز یکی از دوستان بسیار قدیمی من که خیلی وقت بود سراغی از من نگرفته بود تماس گرفتند و بعد از احوال پرسی از من خواستند که به دوستش که در دفتر اسناد رسمی مشکلی داشت کمک کنم.

البته خودش هم می توانست به او کمک کند ولی احتمالا یک ساعت دیرتر از من می توانست خود را به دفتر اسناد برساند.

من هم همان روز با تعمیرکار ماشینم وقت داشتم و چند کار ریز و درشت هم داشتم.

به نظر شما بهترین کاری که می توانستم انجام دهم چه بود؟
کمک به دوست دوستم؟

یا انجام کاری که برای آن برنامه ریزی کرده بودم و شاید به زودی دوباره وقت انجام آن را نداشتم.
اگر دلم به حال دوستم بسوزد باید به او کمک کنم ولی اگر دلم به حال خودم بسوزد و به پیشرفت کارهای خودم فکر کنم مسلما باید کار خودم را انجام دهم. کاری که اکثر انسان های موفق انجام می دهند.
منظور من این نیست که نباید به کسی کمک کنیم. به هیچ وجه.

ولی باید برای زندگی خود برنامه ریزی داشته باشیم و اولویت های خود را درنظر بگیریم.

چند وقت پیش با مدیرعامل یکی از سازمان های خیلی بزرگ کشور داشتم صحبت می کردم

او می گفت که من برنامه های زیادی داشتم که باید اجرایی می شد ولی متاسفانه٬ خورده کاری ها و خورده سفارش های سازمان تمام وقت مرا می گیرد و نمی توانم برنامه های خود را اجرایی کنم.
این مسئله برمی گردد به اولویت بندی و مهارت نه گفتن.

اگر او می توانست نه بگوید و اولویت های خود را به جای خورده کاری ها انجام دهد٬ حتما می توانست پروژه ها و برنامه هایی را که داشت اجرایی کند و باعث موفقیت بیشتر خود و جامعه گردد.

۲- وقتی خواسته و تمایلات طرف مقابل با ما سازگاری ندارد.

وقتی که دوستمان یا هر شخصی از ما می خواهد که کاری را انجام دهیم که با ما سازگاری ندارد.

مثلا وقتی که سیگاری نیستیم و از ما می خواهند که امتحان کنیم. یا مواردی شبیه به آن

۳- هر چیزی که باعث آزار شما می شود.

۴- باید به خودمان وقتی که قوانین را می شکنیم نه بگوییم.

این قوانین می توانند قوانینی باشند که برای خودمان وضع کرده ایم یا مواردی که به صورت خارجی قانون هستند مثل رعایت چراغ راهنمایی و رانندگی.
وقتی خودمان را از انجام کاری که به نفع ما نیست منع می کنیم موفقیت ما تضمین می شود.

۵- به حسادت باید نه گفت.

حسادت چیست؟

حسادت عبارت است از يک احساس منفي كه با ديدن امتيازي كه ما نداريم يا آرزو داريم که فقط خودمان آن را داشته باشيم، به ما دست دهد.
شاید این موضوع گریبان گیر خیلی ها باشد ولی به هر شکلی که شده باید این خصلت بد را دور کرد.
برای اینکه از حسادت دوری کنیم اول از همه باید تفاوت های خود با دیگران را بپذیریم

در مرحله ی دوم از خود و توانایی هایمان آگاه باشیم در این صورت می توانیم به راحتی از این خصلت بد دوری کنیم.

این موضوع را باید بدانیم که نه گفتن با گستاخی کردن کاملا متفاوت است.

نه گفتن مهارتی است که با تمرین کردن به دست می آید.

بیاید درباره مهمترین قسمت این مقاله یعنی چگونگی نه گفتن صحبت کنیم.

چند مورد وجود دارد که اگر آنها را رعایت کنیم باعث می شود راحت تر نه بگوییم.
ابتدا باید از موارد کوچک و جزئیات شروع کنیم.

مواردی که فکر می کنیم کمتر ممکن است آسیب زننده باشد.

به عنوان مثال می توانیم به درخواست دوستمان مبنی بر اینکه “الان بیا بریم خرید” نه بگوییم.

یا اگر از ما پرسید “دوست داری با هم بریم بیرون؟”

به او بگویید دوست دارم منتها کار مهمی دارم که باید انجام دهم.

موضوع بسیار مهم دیگر آن است که اولویت های خود را باید مشخص کنیم.

باید ببینیم چه اموری از درجه اهمیت بیشتری برای ما برخوردار هستند.

وقتی اولویت های خود را مشخص کنید رد درخواست های کم اهمیت بسیار ساده تر خواهد بود.

می توانید در رد درخواست بگویید “الان دارم یک کار خیلی مهمی را انجام می دهم ان شاء الله زمان دیگری.”
درعین حال اگر برنامه ی شخصی منظمی داشته باشید سعی می کنید که اول برنامه های خودتان که برای شما مهم تر هستند را انجام دهید تا اینکه کارهایی را که تمایل به انجام شان ندارید.

نکته مهم

یک نکته ی بسیار مهم این است که قرار نیست ما با همه دوست شویم.

از کودکی به ما می گفتند که  می بایست در انتخاب دوست دقت کنیم.

لازم است افرادی که از نظر فکری با ما تفاوت زیادی دارند و نمی توانند هیچ اثر مثبتی بر ما داشته باشند را از زندگی خود حذف کنیم.

زیرا نه تنها موجب پیشرفت ما نمی شوند بلکه ما را به پس رفت خواهند کشاند.
مطالعه و افزایش آگاهی باعث می شود که به هر درخواست و پیشنهادی بله نگوییم.

ساده ترین مثال آن می تواند نه گفتن به پیشنهاد دوستی برای کشیدن سیگار باشد.
از سری جملاتی که می توانیم برای رد درخواست استفاده کنیم می توانم به جملاتی از قبیل موارد پایین اشاره کنم. 

• خیلی دوست دارم که ………. ولی ……..
•  اجازه بدید فکر کنم بعدا خبر می دم (برای مواردی که نیاز به فکر داریم ولی اگر همان اول می دانیم که جواب قطعی ما نه است نباید از این جمله استفاده کنیم)
• کار مهمی دارم که باید انجام بدم.
• متاسفانه نمی تونم. امکانش نیست.
•  الان سرم شلوغه و نمی تونم قول بدم که ….
•  الان زمان مناسبی نیست٬ می تونیم اینکار رو به زمان دیگری موکول کنیم.
•  در حال حاضر بهش نیازی ندارم٬ اگه لازم شد بهت خبر می دم.
• افرادی هستند که بهتر از من می تونن این کار رو انجام بدن٬ چرا از فلانی نمی خوای که واست انجام بده؟
• ۹- نه٬‌نمی تونم٬ ببخشید!
  یادمان نرود که افراد موفق به خیلی از موقعیت ها نه می گویند.